مسجد تاریخی واوان؛ گنجینه‌ای مذهبی با قدمتی بیش از یک قرن در انتظار مرمت و ثبت ملی
▪️مسجد روستای واوان، مرکز بخش زاب از توابع شهرستان تازه‌تأسیس میرآباد، یکی از بناهای مذهبی ارزشمند منطقه است که بنا به روایت‌های محلی، قدمتی فراتر از ۱۵۰ سال دارد. این مسجد که از صدر اسلام توسط صحابه کرام پایه‌گذاری شده، در طول تاریخ دستخوش تغییرات اقلیمی و تحولات حکومتی قرار گرفته و بارها مرمت شده است. اکنون، با گذشت نزدیک به نیم‌قرن از آخرین بازسازی اساسی آن، این بنای مذهبی نیازمند توجه جدی مسئولان برای حفظ و احیای آن به‌عنوان یک اثر ملی و فرهنگی است.
▫️مسجد روستای واوان، واقع در بخش زاب شهرستان میرآباد، از جمله اماکن مذهبی تاریخی است که بر اساس روایت‌های محلی، بنای اولیه آن به قرن ۱۳ قمری بازمی‌گردد. گفته می‌شود این مسجد در صدر اسلام توسط صحابه کرام پایه‌گذاری شده و در طول قرون متمادی، به دلیل تغییرات اقلیمی و تحولات سیاسی، بارها تخریب و بازسازی شده است.
▪️در دوران حکومت پهلوی و اوایل انقلاب اسلامی، این مسجد با استفاده از مصالح بومی مورد بازسازی قرار گرفت. در اواخر حکومت محمدرضاشاه پهلوی، یکی از خیرین اهل روستای پسوه(پیرانشهر) که خود را کاندیدای مجلس ملی( امین عشایر) کرده بود، مبلغی در حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان برای مرمت سقف آن اهدا کرد و در نتیجه، بام مسجد از حالت گلی به شیروانی تغییر یافت. کالبد فیزیکی کنونی این مسجد نزدیک به ۵۰ سال قدمت دارد.
▫️این مسجد علاوه بر جایگاه مذهبی خود، یکی از مراکز مهم آموزش علوم دینی در منطقه بوده است. در حجره‌های این مسجد، طلاب علوم دینی نزد روحانی برجسته‌ای به نام “سلام سلامی” از روستای گندکه به تحصیل مشغول بودند. سالانه دو تا سه روحانی از این مرکز فارغ‌التحصیل می‌شدند که نقش مهمی در گسترش علوم دینی در منطقه داشتند.
▪️با توجه به ارزش تاریخی و فرهنگی این مسجد، ضرورت دارد که اداره اوقاف و امور خیریه، فرمانداری شهرستان میرآباد و میراث فرهنگی نسبت به مرمت و ثبت این بنا به‌عنوان یک اثر ملی-مذهبی اقدام کنند. همچنین، می‌توان از این مسجد به‌عنوان یک کتابخانه و مرکز فرهنگی برای استفاده بهتر از ظرفیت‌های آن بهره برد.
پیشنهادات:
ثبت مسجد واوان به‌عنوان یک اثر ملی در فهرست میراث فرهنگی
مرمت و بازسازی این بنای مذهبی با همکاری مسئولان و خیرین
احیای کارکردهای آموزشی و فرهنگی مسجد به‌عنوان یک مرکز علمی و دینی
حفظ این مسجد نه‌تنها به معنای حفظ یک بنای تاریخی، بلکه اقدامی در راستای زنده نگه داشتن هویت دینی و فرهنگی منطقه خواهد بود.
